Dag 12 – Creëer je borduurritueel

---

Welkom op dag 12,

Voor je begint met borduren, kan het helpen om even stil te staan. Een overgangsmoment waarin je je aandacht verplaatst van de buitenwereld naar jezelf.
Een borduurritueel helpt je om te landen. Het is een vaste reeks kleine handelingen die je begeleiden van drukte naar rust — van moeten naar mogen.

In deze les ga je jouw eigen borduurritueel samenstellen. Je leert hoe je stap voor stap thuiskomt bij jezelf, borduren we verder op het herkennen van de stem van je innerlijke criticus, en hoe je door middel van herhaling en aandacht weer in het hier en nu komt.

---

Wat is een borduurritueel?

Een borduurritueel is een vaste, eenvoudige reeks handelingen die je telkens herhaalt voordat je begint met borduren. Het helpt je om bewust over te schakelen van de drukte van alledag naar een moment van rust, aandacht en creativiteit.

In plaats van “zomaar te beginnen”, gebruik je het ritueel als een soort opstartfase: je maakt je lichaam rustig, je stemt je geest af en je creëert ruimte voor wat er in je leeft. Hierdoor wordt borduren meer dan alleen een handwerkactiviteit – het wordt een oefening in aanwezigheid.

Waarom een ritueel?

• Het helpt je te aarden: Je zakt van je hoofd in je lichaam.
• Je herkent sneller innerlijke onrust of zelfkritiek: Door bewust te starten, merk je eerder op wanneer je criticus aan het woord is.
• Je maakt ruimte voor zachtheid: Door herhaling en vertraging ontstaat er veiligheid en ontspanning.

Een goed ritueel hoeft niet lang te duren – soms zijn drie minuten al genoeg om je systeem te laten schakelen. Door het vaak te herhalen, wordt het een vertrouwd anker: iets waar je altijd op kunt terugvallen, ook op moeilijke dagen.

---

Hoe maak je een borduurritueel?

Een borduurritueel is een zorgvuldig samengestelde reeks handelingen die je helpt om volledig aanwezig te zijn in het moment. Het gaat niet alleen om het fysieke handwerk, maar ook om een bewust proces waarin je je geest en lichaam voorbereidt op het borduren. Het doel van een borduurritueel is om een overgang te maken van buitenwereld naar binnenwereld – een overgang van drukte naar rust, van denken naar voelen.

1. Kies een vast moment en een plek

Een borduurritueel heeft het meeste effect wanneer je het regelmatig doet, bijvoorbeeld elke keer als je begint te borduren. Kies een vast moment op de dag, zoals de ochtend of voor het slapengaan, en een rustige plek waar je niet gestoord wordt. Dit creëert niet alleen rust, maar helpt je ook om een positieve associatie te ontwikkelen met het ritueel.

2. Gebruik zintuiglijke elementen

Een ritueel wordt sterker wanneer het meerdere zintuigen aanspreekt. Denk bijvoorbeeld aan:

• Geur: Het aansteken van een kaars of het branden van geurige olie kan een kalmerend effect hebben.
• Visueel: Een mooi borduurhoekje maken met fijne materialen, een net opgeruimd werkblad, kan het ritueel verfijnen.
• Geluid: Zachte muziek of stilte kunnen de sfeer bepalen. Kies iets dat je helpt ontspannen, zonder afleiding.

3. Lichamelijke voorbereiding

Voor je begint met borduren, is het belangrijk om je lichaam ook voor te bereiden. Dit maakt je niet alleen fysiek meer ontspannen, maar creëert ook een gevoel van ‘aarden’. Je kunt bijvoorbeeld:

• Diep ademhalen: Haal rustig adem om je hartslag te verlagen en je geest te kalmeren.
• Je schouders losmaken: Maak een paar cirkels met je schouders om spanning los te laten.
• Je handen verbinden: Leg je handen even rustig op je buik of hart om je aandacht naar binnen te brengen.

4. Stel een intentie voor je borduursessie

Een ritueel is niet alleen maar een reeks handelingen – het heeft ook een betekenis. Een krachtige manier om je borduurritueel te verdiepen is door een intentie te zetten. Dit kan een eenvoudig woord of een korte zin zijn die je begeleidt tijdens het borduren. Bijvoorbeeld:

• “Ik ben aanwezig in het moment.”
• “Elke steek is een stap naar rust.”
• “Ik ben lief voor mezelf.”

Deze intentie helpt je om je focus te houden en jezelf eraan te herinneren dat het niet om het resultaat gaat, maar om het proces.

5. Herkennen van de innerlijke criticus

De innerlijke criticus heeft vaak de neiging om op te duiken tijdens creatieve processen. Je kunt dit zien als een kans om je ritueel verder te verdiepen. Wanneer je merkt dat je kritische gedachten hebt, bijvoorbeeld “Dit is niet goed genoeg” of “Dit lukt me niet”, herken dan die gedachten als de stem van je criticus.

• Stap 1: Herken de criticus: “Ah, daar is je stem weer!”
• Stap 2: Geef de criticus ruimte, maar laat hem niet de leiding nemen. Zeg zacht tegen jezelf: “Het is oké om niet perfect te zijn.”
• Stap 3: Keer terug naar je ritueel en herhaal je intentie: “Ik ben hier, en dat is genoeg.”

6. Eerste en laatste steek met aandacht

Wanneer je begint met borduren, neem dan de tijd voor de eerste steek. Voel de draad tussen je vingers, adem rustig in en uit, en begin langzaam. Maak de eerste steek met volledige aandacht en wees je bewust van je ademhaling. Hetzelfde geldt voor het afsluiten van je borduursessie – sluit het ritueel af met dankbaarheid voor de tijd die je hebt genomen en voor jezelf.

---

Waarom werkt een borduurritueel?

Een borduurritueel helpt je niet alleen om rustig te worden, maar het heeft ook verschillende psychologische voordelen:

• Verhoogde concentratie: Het proces van herhalen helpt je om je gedachten te kalmeren en je aandacht te richten op het hier en nu.
• Zelfzorg: Door het ritueel als een moment van zorg voor jezelf te zien, verhoog je je zelfcompassie en creëer je een gezonde afstand tot de kritische stem in je hoofd.
• Rust: Het helpt je om in het moment te zijn en het borduren te gebruiken als een manier om je geest te resetten.

---

Jouw Borduurritueel in actie

Nu je weet hoe je een borduurritueel kunt opbouwen, is het tijd om zelf aan de slag te gaan! Gebruik de stappen hierboven en hieronder om een ritueel te creëren dat voor jou werkt. Je kunt de onderdelen altijd aanpassen en verfijnen, zodat het ritueel zich samen met jouw borduurpraktijk ontwikkelt.

---

Door het regelmatig toepassen van dit ritueel wordt borduren meer dan een techniek; het wordt een manier om echt te vertragen, in het moment te zijn, en te verbinden met jezelf.

---

Kies je eigen borduurritueel

Stap 1: Kies je rituele bouwstenen

Kies uit elk blokje 1 element die bij jou past. Zo maak je een ritueel in 3–5 stappen dat je steeds opnieuw kunt gebruiken.

1. Rust in je ruimte

• ☐ Kaarsje aansteken
• ☐ Zachte muziek opzetten
• ☐ Je borduurplek rustig inrichten
• ☐ Kopje thee of water pakken

2. Rust in je lijf

• ☐ 3 diepe ademhalingen
• ☐ Je handen even op je hart of buik leggen
• ☐ Schouders losrollen
• ☐ Je voeten voelen op de vloer

3. Check je binnenwereld

• ☐ Sluit je ogen en voel: ben ik gespannen of ontspannen?
• ☐ Schrijf 1 zin op die je innerlijke criticus vaak zegt
• ☐ Zeg tegen jezelf:
  “Ik hoor je, maar ik kies nu rust.”

4. Zet je intentie

• ☐ Zeg zacht:
  • “Ik hoef niet perfect te zijn.”
  • “Ik ben aanwezig bij wat er nu is.”
• ☐ Of kies een woord dat je vandaag meeneemt: Zacht – Vertragen – Genoeg – Open

5. Eerste steek met aandacht

• ☐ Begin met een langzame eerste steek
• ☐ Kijk naar je handen terwijl je borduurt
• ☐ Adem uit bij elke steek

---

Stap 2: Beschrijf je borduurritueel in je eigen woorden

Beschrijf jouw eigen ritueel op een kaartje.

Hang dit kaartje bij je borduurplek.

---

Borduuroefening

Borduur op een klein stukje stof:

• Bovenaan: 1 zin van je innerlijke criticus (bijv. “Dit is niet goed genoeg”)
• Daaronder: jouw zachte tegenzin (bijv. “Ik mag oefenen”)
• Gebruik bijv. rood/bruin voor de criticus, en lichtblauw/groen voor je zachte stem

Werk langzaam. Adem tijdens elke steek. Je hoeft niks te verbeteren, alleen te zijn.

---

Reflectie

Beantwoord de volgende vragen in je dagboek of journal:

• Hoe voelde je je tijdens het borduurritueel? Was er ruimte voor rust of kwam je juist in een stroom van gedachten terecht?
• Wat merkte je van de herhalende bewegingen van de naald? Hebben ze je geholpen om in het moment te blijven?
• Hoe heeft het borduren je geholpen om je aandacht naar het hier en nu te brengen, in plaats van af te dwalen?
• Welke emoties of gedachten kwamen naar boven tijdens het borduren? Heb je een nieuw inzicht over jezelf gekregen door dit ritueel?

---